Mặc dù trên thế giới nhiều công ty khởi nghiệp thương mại nhanh đang phải rút lui, hợp nhất hay đóng cửa thì tại Ấn Độ, lĩnh vực này vẫn nhận được nhiều phản hồi tích cực…
Người tiêu dùng ở các thành phố đô thị đang tận dụng sự tiện lợi của việc hàng tạp hóa được giao đến tận nhà chỉ trong 10 phút. Các công ty thực hiện việc giao hàng như Blinkit, Zepto và Instamart của Swiggy đã và đang vạch ra con đường dẫn đến lợi nhuận.
Các nhà phân tich cho hay, việc giao hàng nhanh trong 10 phút phần nào gây trở ngại thương mại điện tử. Mới đây, Goldman Sachs, một ngân hàng đầu tư đa quốc gia tại Mỹ đã ước tính công ty Blinkit do Zomato mua lại năm 2022 với giá chưa tới 600 triệu USD nay đã có giá trị hơn cả công ty mẹ chuyên cung cấp thực phẩm.
Theo HSBC, tính đến đầu năm nay, Blinkit nắm giữ 40% thị phần trên thị trường thương mại nhanh, theo sau là Instamart và Zepto của Swiggy. Flipkart, thuộc sở hữu của Walmart có kế hoạch tham gia vào không gian thương mại nhanh ngay trong tháng tới càng khẳng định được tiềm năng của ngành. .
Các nhà đầu tư cũng đang thể hiện sự quan tâm mạnh mẽ đến lĩnh vực này. Zomato tự hào với mức định giá 19,7 tỷ USD mặc dù lợi nhuận rất thấp, với khoảng 3 triệu đơn phải xử lý mỗi ngày, ít hơn 25 lần so với gã khổng lồ Meituan của Trung Quốc với vốn hoá thị trường là 93 tỷ USD. Với Zepto, một công ty đạt được trạng thái kỳ lân cách đây chưa đầy một năm, đang hoàn tất khoản tài trợ mới với mức định giá vượt quá 3 tỷ USD.
Theo một khảo sát gần đây của Bernstein, tỷ lệ chấp nhận cao nhất là ở thế hệ Millennials từ 18 đến 35 tuổi với 60% những người trong độ tuổi từ 18 đến 25 thích nền tảng thương mại nhanh hơn các kênh khác. Ngay cả nhóm trên 36 tuổi cũng đang áp dụng các kênh kỹ thuật số với hơn 30% thích giao dịch nhanh chóng.
Quá trình đô thị hoá nhanh chóng của Ấn Độ khiến nước này trở thành mục tiêu hàng đầu của phát triển thương mại nhanh. Tuy nhiên, mô hình hoạt động độc đáo và nhu cầu cơ sở hạ tầng của ngành có thể hạn chế khả năng tăng trưởng và lợi nhuận lâu dài của nước này. Khi cạnh tranh ngày càng gay gắt, các gã khổng lồ thương mại điện tử của Ấn Độ có thể cảm nhận sâu sắc hơn tác động của thương mại nhanh. Nhưng điều gì khiến thị trường bán lẻ Ấn Độ trở nên hấp dẫn đối với những người tham gia thương mại nhanh và những thách thức nào đang ở phía trước?
CƠ HỘI CHO THƯƠNG MẠI NHANH TẠI ẤN ĐỘ
Theo ước tính của ngành, doanh số thương mại điện tử của Ấn Độ đứng ở mức 60-65 tỷ USD vào năm 2023. Con số này chưa bằng một nửa doanh số bán hàng do các công ty thương mại điện tử tạo ra trong ngày 11/11 (Lễ Độc thân) của Trung Quốc và chiếm chưa đến 7% tổng thị trường bán lẻ trị giá hơn 1 nghìn tỷ USD của Ấn Độ.
Reliance Retail, chuỗi bán lẻ lớn nhất tại Ấn Độ đạt doanh thu khoảng 36,7 tỷ USD sau khi hoàn tất “năm tài chính” vào tháng 3/2024 với định giá ở mức 100 tỷ USD. Khu vực bán lẻ không có tổ chức, các cửa hàng lân cận (thường được gọi là Kirana) rải rác khắp hàng nghìn thành phố, thị trấn và làng mạc của Ấn Độ, tiếp tục thống trị thị trường.
Thị trường rất lớn và trên lý thuyết đã chín muồi cho sự gián đoạn. Cho đến nay vẫn chưa có điều gì tạo nên ảnh hưởng đáng kể trong ngành.
Nói cách khác, không thiếu chỗ cho sự tăng trưởng.
Tỷ trọng bán lẻ hiện đại trong tổng chi tiêu cho hàng tạp hóa ở Ấn Độ vẫn thấp hơn nhiều so với hầu hết các quốc gia lớn khác
Các công ty thương mại nhanh đang “vay mượn” nhiều đặc điểm từ các cửa hàng Kirana để khiến mình trở nên phù hợp với người tiêu dùng Ấn Độ. Các công ty đã nghĩ ra một hệ thống chuỗi cung ứng mới, thiết lập hàng trăm nhà kho khiêm tốn, hay còn gọi là “cửa hàng tối” có vị trí chiến lược cách các khu dân cư và kinh doanh vài kilomet. Điều này cho phép các công ty thực hiện giao hàng trong vòng vài phút sau khi đặt hàng.
Cách tiếp cận này khác với cách tiếp cận của những công ty thương mại điện tử như Amazon và Flipkart, những công ty có ít kho hơn nhưng lớn hơn nhiều trong thành phố, thường nằm ở những địa phương có giá thuê rẻ hơn và xa khu dân cư hơn.
Những đặc điểm độc đáo của các hộ gia đình Ấn Độ càng góp phần tạo nên sức hấp dẫn của thương mại nhanh. Các nhà bếp Ấn Độ thường dự trữ số lượng SKU (đơn vị lưu kho) cao hơn so với các nhà bếp phương Tây, đòi hỏi phải mua hàng bổ sung thường xuyên để được các cửa hàng địa phương phục vụ tốt hơn và giao dịch nhanh hơn là bán lẻ hiện đại. Ngoài ra, không gian lưu trữ hạn chế trong hầu hết các gia đình ở Ấn Độ khiến việc mua sắm hàng tạp hóa số lượng lớn hàng tháng trở nên kém thực tế hơn và khách hàng có xu hướng thích mua thực phẩm tươi sống, điều mà thương mại nhanh có thể dễ dàng đáp ứng.
Theo Bernstein, các nền tảng thương mại nhanh có thể định giá sản phẩm rẻ hơn 10% đến 15% so với các cửa hàng nhỏ lẻ trong khi vẫn duy trì tỷ suất lợi nhuận gộp khoảng 15% do loại bỏ khâu trung gian. Các cửa hàng tối thương mại nhanh đã nhanh chóng mở rộng số lượng SKU của họ từ 2.000 lên 6.000, với kế hoạch tăng thêm lên 10.000 đến 12.000. Theo các nhà quản lý cửa hàng, các cửa hàng này đang bổ sung hàng từ 2-3 lần/ngày.
CẠNH TRANH VỚI THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ
Zepto, Blinkit và Instamart của Swiggy đang ngày càng mở rộng ra ngoài danh mục tạp hóa, bán nhiều loại mặt hàng, bao gồm quần áo, đồ chơi, trang sức, sản phẩm chăm sóc da và đồ điện tử. Theo phân tích của TechCrunch, phần lớn các mặt hàng được Amazon Ấn Độ liệt kê trong danh sách bán chạy nhất đều có sẵn trên các nền tảng thương mại nhanh.
Thương mại nhanh cũng đã trở thành một kênh phân phối quan trọng cho các thương hiệu thực phẩm lớn ở Ấn Độ. Công ty hàng tiêu dùng khổng lồ Dabur Ấn Độ kỳ vọng thương mại nhanh chóng sẽ thúc đẩy 25-30% doanh thu của công ty. Hindustan Unilever, chi nhánh Ấn Độ của Unilever của Anh đã xác định thương mại nhanh là một “cơ hội mà chúng tôi sẽ không bỏ qua”. Và đối với Nestle Ấn Độ, “Blinkit đang trở nên quan trọng như Amazon”.
Mặc dù thương mại nhanh không cần phải mở rộng ra ngoài danh mục tạp hóa, vốn là thị trường trị giá hơn nửa nghìn tỷ đô la ở Ấn Độ, nhưng việc mở rộng sang điện tử và thời trang có thể sẽ bị hạn chế. Theo ước tính của các nhà phân tích, điện tử chiếm 40-50% tổng doanh số bán hàng trên Amazon và Flipkart. Nếu thương mại nhanh chóng có thể phá vỡ thị trường này, nó sẽ đặt ra thách thức đáng kể và trực tiếp cho các gã khổng lồ thương mại điện tử. Goldman Sachs ước tính rằng tổng thị trường tạp hóa và phi tạp hóa dành cho các công ty thương mại nhanh ở 40-50 thành phố hàng đầu là khoảng 150 tỷ USD.
Tuy nhiên, việc bán điện thoại thông minh và các mặt hàng giá cao khác chỉ là một mánh lới quảng cáo và không phải là việc có thể thực hiện ở quy mô lớn.
Cơ sở hạ tầng hiện tại của thương mại nhanh không đủ điều kiện bán các thiết bị lớn. Điều này có nghĩa là bạn không thể mua tủ lạnh, điều hòa hoặc TV từ thương mại nhanh.
Bà Falguni Nayar, người sáng lập nền tảng chăm sóc da Nykaa đã nhấn mạnh tại một hội nghị gần đây rằng thương mại nhanh chủ yếu chiếm thị phần từ các cửa hàng Kirana và sẽ không thể lưu giữ nhiều hàng tồn kho và chủng loại như các nền tảng đặc biệt hướng dẫn khách hàng.
Câu chuyện thương mại nhanh ở Ấn Độ vẫn là một hiện tượng đô thị tập trung ở 25-30 thành phố hàng đầu. Goldman Sachs đã viết trong một phân tích gần đây rằng nhu cầu ở các thành phố nhỏ hơn có thể gây khó khăn cho hoạt động kinh tế thực phẩm tươi sống.
Gã khổng lồ thương mại điện tử Flipkart sẽ ra mắt dịch vụ thương mại nhanh tại một số thành phố ngay trong tháng tới, tận dụng cơ hội thu hút khách hàng của Amazon Ấn Độ. Phần lớn khách hàng của Flipkart là ở các thành phố và thị trấn nhỏ hơn của Ấn Độ.
Gã khổng lồ Amazon ngày càng giảm quy mô đầu tư vào thương mại điện tử ở Ấn Độ, cho đến nay vẫn tỏ ra không quan tâm đến thương mại nhanh chóng ở nước này.
